Asbest Söküm ve Bertarafı

Asbest söküm ve bertarafı, son zamanlarda inşaat sektöründe yapılan en hassas çalışmalardan birisidir. Tamamen profesyonel olarak yapılması gereken, uygun ekipman ve kişisel koruyucu donanımların kullanıldığı çalışmalar arasındadır. Yalıtkan özelliği nedeniyle birçok sektör tarafından kullanılan asbestin, zamanı gelince projelerin değişimi nedeniyle veya hatların yenilenmesi nedeniyle sökülmesi ve bertaraf edilmesi gerekiyor.

Asbestin sökümü ortamın izole edilerek, çalışanların dikkatli şekilde donanımları sadece çalışma alanında giyip dışarıya çıkarken özel bir odada üzerlerini değiştirmesi esasıyla yapılmaktadır. Asbest yapı sektöründe bulunmakla birlikte doğal ortamda kendiliğinden de bulunabilir. Tanklarda, izolasyonlarda, borularda, kazanlarda, kaplamalarda, klozetlerde, bölme duvarlarda, yangın kapılarında, halatlarda, contalarda, yangın battaniyelerinde, çimento panellerinde, oluklarda ve havalandırma sistemlerinde asbeste rastlayabilirsiniz.

Herhangi bir binanın yıkım kararı verildiğinde binada asbest kullanılıp kullanılmadığına dair ön inceleme yapılır. Eğer tespit edilirse derhal gerekli önlemler alınır ve yıkımdan önce veya yıkım sırasında asbest söküm işlemleri dikkatlice yapılır. 2010 yılından itibaren ülkemizde asbestin kullanımı kontrol altına alınmıştır. Gerekli genelge ve kararlar ile asbest kullanımı ile ilgili dikkat edilmesi gereken hususlar belirlenmiştir

Asbest Söküm İşleminde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Asbest söküm işleminde dikkat edilmesi gerekenler hem söküm uzmanları hem de çalışanların titizlikle riayet etmeleri gereken hususlardır. Çevre Kanunu uyarınca yetkili firmaların ve tesislerin asbest söküm ve bertarafı konusunda profesyonel şekilde çalıştıkları görülmektedir. Tehlikeli atıkların normal yıkım işleminden ayrı tutulması ve özel bir şekilde üzerinde çalışılması gerekmektedir. Söküm ve yıkım işlemleri öncesinde, sırasında ve sonrasında kurallara harfiyen riayet edilmesi insan sağlığı için de çok önemlidir çünkü asbestin neden olduğu birçok ciddi hastalık bulunmaktadır.

Asbestin sökülmesini takiben konulduğu torbalara işaretleme yapılmalı, iş bitiminde ortamda hiçbir şekilde asbest bırakılmaması ve uygun bir yerde depolanmalıdır. Bu bölgeye yetkisiz ve donanımsız hiçbir personelin yaklaşmaması için de gerekli uyarıların yerleştirilmesi önemlidir. Konulan torbaların yanında delici herhangi bir cisim olmaması konusunda mutlaka tedbir alınması gerekir. Çevre Bakanlığı tarafından yetkilendiren lisanslı firmalar tarafından taşınır ve bertaraf edileceği tesise götürülür.

Elbette yıkım ve söküm işlemlerinden önce teknik bir şekilde asbest risk analizi ve değerlendirmesi yapılması istenir. Asbest söküm uzmanının kontrolünde yapılacak tüm işlemler, aşama aşama kaydedilmeli ve bilimsel kurallara göre takip edilmelidir. Uzman tarafından belirtilen süre dahilinde söküm çalışmaları gerçekleştirilir. Asbest söküm ve yıkım işlemlerinde ortaya çıkabilecek herhangi bir ek risk durumu da öngörülerek gerekli tedbirlerin alınması, çalışan sağlığı açısından daha iyi olacaktır.

Asbest Söküm ve Bertarafı Yapan Firmalar

Asbest söküm ve bertarafı yapan firmalar, Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş ve yetkili olduğu ispatlanmış işletmelerdir. Belirli şartları taşımayan firmalara bu yetki kesinlikle verilmemektedir. Asbest uzmanının yer aldığı profesyonel bir çalışma ekibine sahip olan bu firmalar, her türlü asbest söküm, yıkım, nakil, depolama ve bertaraf faaliyetini yerine getirmektedir. Bu çalışmadan önce ilgili il müdürlüğünden gerekli izinlerin alınması gerekir.

Bu izin kapsamında bildirilmesi gereken bilgiler, çalışanların İSG açısından hangi tedbirler ile korunacağı, işin türü ve tahmini gerçekleşme süresi, işin yapılacağı alan, asbestli maddelerin ortamdan izole edilmesinde kullanılacak usul ve söküm işleminde kullanılacak ekipmanlar ile kişisel koruyucu donanımlardır. Asbestli ürünler çalışanların giydikleri koruyucu donanım olmadan sökülmemelidir. Ayrıca çalışanların belirli sürelerde vardiya değişikliği yapması gerekir.

Asbest bertarafında insanlarda ve doğaya zarar verilmemesi esastır. Bu yüzden sızdırmaz torbalar ve paketler ile depolanması, saklanması, taşınması gerekir. Taşıma sırasında da söküm ve yıkım sırasında da bertaraf aşamasında da azami özen gösterilmelidir.